MUTFAKTA BÜYÜK YARDIMCIMIZ ÖLÇÜ KAPLARI VE ÖLÇÜLER

ÖLÇÜLER

Tarif ölçüleri kafanızı mı karıştırıyor? 1 su bardağı un kaç gramdır? Ya da bir su bardağı şeker? Hakikaten, bu su bardağı dedikleri şey bildiğimiz, su içtiğimiz bardak mıdır?
Cafe Fernando’da yayınlanan tariflerde belirtilen su bardağı, çorba kaşığı (ya da yemek kaşığı), çay kaşığı (ya da tatlı kaşığı) ölçüleri, sırasıyla standart Amerikan “cup”, “tablespoon” ve “teaspoon” ölçüleridir. Bu ölçüler hacim ölçüleridir, ağırlık değil hacim, yani malzemelerin kapladıkları alanı ölçer. Bu yüzden de 1 su bardağına doldurduğunuz unun ve suyun ağırlıkları birbirine eşit değildir.
Aslında herkes birer dijital mutfak tartısı alsa, yemek kitabı yazarları da hacim ölçülerinin yanında bir de gram cinsinden ağırlıklarını yazsa hiçbir problem kalmayacak. O zamana kadar ihtiyacınız olursa malzemelerin gram cinsinden karşılıklarını alttaki tablolarda bulabilirsiniz.
En çok ihtiyacınız olanlar:
1 su bardağı un = 140 gram

1 su bardağı şeker= 200 gram
ÖLÇÜ DÖNÜŞTÜRME
Su bardağı (cup) – Mililitre (ml) | Yemek (çorba) kaşığı (tablespoon) – Mililitre (ml) | Tatlı (çay) kaşığı (teaspoon) – Mililitre (ml) | Yemek (çorba) kaşığı – Tatlı (çay) kaşığı – Su bardağı | Fırın Isısı (Fahrenheit – Celcius) | Ounce – Gram | Pound – Gram 

KATI ve SIVI MALZEMELER (Su bardağı, yemek kaşığı, tatlı/çay kaşığı — gram)

Un | Şeker | Kakao | Nişasta | Pudra Şekeri | Kabartma Tozu | Karbonat ve Tuz | Yoğurt |Tereyağı | Su | Bal ve Pekmez | Reçel | Süt | Zeytinyağı | Krema | Badem – File | Badem – Toz
Yumurta | Yaş Maya – Kuru Maya
SU BARDAĞI (CUP) – MİLİLİTRE (ML)
1 su bardağı = 240 ml
3/4 su bardağı = 180 ml
2/3 su bardağı = 160 ml
1/2 su bardağı = 120 ml
1/3 su bardağı = 80 ml
1/4 su bardağı = 60 ml
YEMEK KAŞIĞI/ÇORBA KAŞIĞI (TABLESPOON) – MİLİLİTRE (ML)
1 yemek kaşığı (çorba kaşığı) = 15 ml
TATLI KAŞIĞI/ÇAY KAŞIĞI (TEASPOON) – MİLİLİTRE (ML)
1 tatlı kaşığı (çay kaşığı) = 5 ml
YEMEK KAŞIĞI – TATLI KAŞIĞI – SU BARDAĞI DÖNÜŞTÜRME
1 su bardağı = 16 yemek kaşığı = 48 tatlı kaşığı
3/4 su bardağı = 12 yemek kaşığı = 36 tatlı kaşığı
2/3 su bardağı = 11 yemek kaşığı = 32 tatlı kaşığı
1/2 su bardağı = 8 yemek kaşığı = 24 tatlı kaşığı
1/3 su bardağı = 5 yemek kaşığı = 16 tatlı kaşığı
1/4 su bardağı = 4 yemek kaşığı = 12 tatlı kaşığı
FIRIN ISISI (Fahrenheit Celcius)
Yabancı yemek kitaplarında fırın ısısı Celcius (C) yerine Fahrenheit (F) olarak belirtilir. Fahrenheit olarak belirtilmiş fırın ısısını Celcius cinsinden şöyle hesaplayabilirsiniz:
500 F = 260 C
475 F = 245 C
450 F = 235 C
425 F = 220 C
400 F = 205 C
375 F = 190 C
350 F = 180 C
325 F = 160 C
300 F = 150 C
275 F = 135 C
250 F = 120 C
225 F = 107 C
OUNCE (KATI) – GRAM DÖNÜŞTÜRME
1 oz = 28 gram
2 oz = 56 gram
3,5 oz = 100 gram
4 oz = 112 gram
5 oz = 140 gram
6 oz = 168 gram
8 oz = 225 gram
9 oz = 250 gram
10 oz = 280 gram
12 oz = 340 gram
16 oz = 450 gram
18 oz = 500 gram
20 oz = 560 gram
24 oz = 675 gram
27 oz = 750 gram
36 oz = 1 kilogram
54 oz = 1,5 kilogram
72 oz = 2 kilogram
POUND – GRAM DÖNÜŞTÜRME
1/4 pound = 112 gram
1/2 pound = 225 gram
3/4 pound = 340 gram
1 pound = 450 gram
1,25 pound = 560 gram
1,5 pound = 675 gram
2 pound = 900 gram
2,25 pound = 1 kilogram
3 pound = 1,35 kilogram
4,5 pound = 2 kilogram
UN
1 su bardağı un = 140 gram
3/4 su bardağı un = 105 gram
2/3 su bardağı un = 95 gram
1/2 su bardağı un = 70 gram
1/3 su bardağı un = 50 gram
1/4 su bardağı un = 35 gram
1 yemek kaşığı un = 9 gram
ŞEKER (BEYAZ ve KAHVERENGİ)
1 su bardağı şeker = 200 gram
3/4 su bardağı şeker = 150 gram
2/3 su bardağı şeker = 135 gram
1/2 su bardağı şeker = 100 gram
1/3 su bardağı şeker = 70 gram
1/4 su bardağı şeker = 50 gram
1 yemek kaşığı şeker = 13 gram
KAKAO
1 su bardağı kakao = 105 gram
3/4 su bardağı kakao = 80 gram
2/3 su bardağı kakao = 70 gram
1/2 su bardağı kakao = 55 gram
1/3 su bardağı kakao = 35 gram
1/4 su bardağı kakao = 25 gram
1 yemek kaşığı kakao = 7 gram
NİŞASTA
1 su bardağı nişasta = 125 gram
3/4 su bardağı nişasta = 95 gram
2/3 su bardağı nişasta = 85 gram
1/2 su bardağı nişasta = 65 gram
1/3 su bardağı nişasta = 40 gram
1/4 su bardağı nişasta = 30 gram
1 yemek kaşığı nişasta = 8 gram
PUDRA ŞEKERİ
1 su bardağı pudra şekeri = 160 gram
3/4 su bardağı pudra şekeri = 120 gram
2/3 su bardağı pudra şekeri = 105 gram
1/2 su bardağı pudra şekeri = 80 gram
1/3 su bardağı pudra şekeri = 55 gram
1/4 su bardağı pudra şekeri = 40 gram
1 yemek kaşığı pudra şekeri = 10 gram
KABARTMA TOZU
2+1/2 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 10 gram (1 paket)
2 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 8 gram
1+3/4 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 7 gram
1+1/2 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 6 gram
1+1/4 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 5 gram
1 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 4 gram
3/4 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 3 gram
1/2 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 2 gram
1/4 tatlı (çay) kaşığı kabartma tozu = 1 gram
(↑ başa dön)
KARBONAT ve TUZ
1 yemek kaşığı karbonat (veya tuz) = 24 gram
2 tatlı (çay) kaşığı karbonat (veya tuz) = 16 gram
1+3/4 tatlı (çay) kaşığı karbonat (veya tuz) = 14 gram
1+1/2 tatlı (çay) kaşığı karbonat (veya tuz) = 12 gram
1+1/4 tatlı (çay) kaşığı karbonat (veya tuz) = 10 gram
1 tatlı (çay) kaşığı karbonat (veya tuz) = 8 gram
3/4 tatlı (çay) kaşığı karbonat (veya tuz) = 5-6 gram (1 paket)
1/2 tatlı (çay) kaşığı karbonat (veya tuz) = 4 gram
1/4 tatlı (çay) kaşığı karbonat (veya tuz) = 2 gram
YOĞURT
1 su bardağı yoğurt = 240 gram
3/4 su bardağı yoğurt = 180 gram
2/3 su bardağı yoğurt = 160 gram
1/2 su bardağı yoğurt = 120 gram
1/3 su bardağı yoğurt = 80 gram
1/4 su bardağı yoğurt = 60 gram
1 yemek kaşığı yoğurt = 15 gra
TEREYAĞI
1 su bardağı (2 sticks) tereyağı = 225 gram
1/2 su bardağı (1 stick) tereyağı = 115 gram
1 yemek kaşığı tereyağı = 15 gram
1 tatlı kaşığı tereyağı = 5 gram
SU
1 su bardağı su = 240 gram
3/4 su bardağı su = 180 gram
2/3 su bardağı su = 160 gram
1/2 su bardağı su = 120 gram
1/3 su bardağı su = 80 gram
1/4 su bardağı su = 60 gram
1 yemek kaşığı su = 15 gram
BAL ve PEKMEZ
1 su bardağı bal (veya pekmez) = 320 gram
3/4 su bardağı bal (veya pekmez) = 240 gram
2/3 su bardağı bal (veya pekmez) = 213 gram
1/2 su bardağı bal (veya pekmez) = 160 gram
1/3 su bardağı bal (veya pekmez) = 107 gram
1/4 su bardağı bal (veya pekmez) = 80 gram
1 yemek kaşığı bal (veya pekmez) = 20 gram
REÇEL
1 su bardağı reçel = 330 gram
3/4 su bardağı reçel = 248 gram
2/3 su bardağı reçel = 220 gram
1/2 su bardağı reçel = 165 gram
1/3 su bardağı reçel = 110 gram
1/4 su bardağı reçel = 83 gram
1 yemek kaşığı reçel = 21 gram
SÜT
1 su bardağı süt = 240 gram
3/4 su bardağı süt = 180 gram
2/3 su bardağı süt = 160 gram
1/2 su bardağı süt = 120 gram
1/3 su bardağı süt = 80 gram
1/4 su bardağı süt = 60 gram
1 yemek kaşığı süt = 15 gram
ZEYTİNYAĞI
1 su bardağı zeytinyağı = 240 gram
3/4 su bardağı zeytinyağı = 180 gram
2/3 su bardağı zeytinyağı = 160 gram
1/2 su bardağı zeytinyağı = 120 gram
1/3 su bardağı zeytinyağı = 80 gram
1/4 su bardağı zeytinyağı = 60 gram
1 yemek kaşığı zeytinyağı = 15 gram
KREMA
1 su bardağı krema = 235 gram
3/4 su bardağı krema = 175 gram
2/3 su bardağı krema = 155 gram
1/2 su bardağı krema = 115 gram
1/3 su bardağı krema = 80 gram
1/4 su bardağı krema = 60 gram
1 yemek kaşığı krema = 15 gram
BADEM/FINDIK/ANTEP FISTIĞI – FİLE (TRAŞLANMIŞ)
1 su bardağı file badem = 95 gram
3/4 su bardağı file badem = 70 gram
2/3 su bardağı file badem = 60 gram
1/2 su bardağı file badem = 45 gram
1/3 su bardağı file badem = 30 gram
1/4 su bardağı file badem = 22 gram
1 yemek kaşığı file badem = 5 gram
BADEM/FINDIK/ANTEP FISTIĞI – TOZ
1 su bardağı toz badem = 100 gram
3/4 su bardağı toz badem = 75 gram
2/3 su bardağı toz badem = 65 gram
1/2 su bardağı toz badem = 50 gram
1/3 su bardağı toz badem = 35 gram
1/4 su bardağı toz badem = 25 gram
1 yemek kaşığı toz badem = 6 gram
YUMURTA
1 adet büyük boy yumurta (kabuksuz) = 55 gram
1 adet büyük boy yumurtanın sarısı = 20 gram
1 adet büyük boy yumurtanın beyazı = 35 gram
MAYA (Yaş maya ve kuru maya farkı)
Denediğiniz yemek tariflerinde belirtilen maya tipi ve miktarına bağlı kalmanızı tavsiye ederim. Ama oldu da o anda elinizin altında belirtilen maya tipi yok, o zaman yaş maya yerine ne kadar kuru maya kullanmanız gerektiği (veya tam tersi) şu formüle göre hesaplanır:
100 gram yaş maya = 33 gram instant kuru maya (yani tam tamına tarifte belirtilen yaş mayanın üçte biri kadar aktif kuru maya kullanacaksınız)
Bir de yabancı yemek kitaplarında malzemeler arasında sıklıkla karşınıza çıkan bir diğer kuru maya tipi “active dry yeast”, yani aktif kuru mayadır. Granülleri instant kuru mayadan daha büyük olan aktif kuru mayayı kullanmadan önce suda çözülmesini bekleyip hala aktif olup olmadığını test etmek gerekir. Instant kuru maya kadar kuvvetli olmadığı için de daha fazla miktarda kullanılır. Eğer karşınıza çıkarsa ve yerine Türkiye’de satılan instant kuru mayayı kullanmak isterseniz onun da formülü şu:
40-50 gram active kuru maya = 33 gram instant kuru maya (yani yaklaşık olarak tarifte belirtilen aktif kuru mayanın üçte ikisi kadar aktif kuru maya kullanacaksınız)
Özetle, her şeyi bir arada toparlayan ana formül şudur:
100 gram yaş maya = 40-50 gram active kuru maya = 33 gram instant kuru maya

Cinsi	Su Bardağı	Çay Bardağı	Çorba Kaşığı	Kahve Fincanı	Tatlı Kaşığı
Su	250 gr.	100 gr.	15 gr.	75 gr.	-
Süt	250 gr.	100 gr.	15 gr.	75 gr.	-
Tozşeker	200 gr.	80 gr.	20 gr.	70 gr.	10 gr.
Pirinç	250 gr.	100 gr.	15 gr.	70 gr.	-
Bulgur	200 gr.	75 gr.	20 gr.	60 gr.	-
Fasulye	200 gr.	75 gr.	-	60 gr.	-
Mercimek	200 gr.	75 gr.	15 gr.	60 gr.	-
İrmik	180 gr.	70 gr.	12 gr.	55 gr.	-
Pudra şekeri	125 gr.	100 gr.	7.5 gr.	40 gr.	7 gr.
Un	160 gr.	70 gr.	30 gr.	50 gr.	-
Peynir (rende)	100 gr.	40 gr.	4 gr.	25 gr.	-
Çekilmiş Badem	100 gr.	40 gr.	6 gr.	25 gr.	-
Çekilmiş Ceviz	100 gr.	40 gr.	4 gr.	25 gr.	-
Kakao	100 gr.	40 gr.	5 gr.	25 gr.	-
Zeytinyağı	220 gr.	90 gr.	15 gr.	65 gr.	-
Ayçiçekyağı	220 gr.	90 gr.	15 gr.	65 gr.	-
Eritilmiş yağ	220 gr.	90 gr.	-	65 gr.	-
Tuz	-	-	20 gr.	-	5 gr.
Margarin	180 gr.	-	15 gr.	50 gr.	5 gr.
Salça	125 gr.	-	30 gr.	-	10 gr.
Arpa Şehriye	165 gr.	80 gr.	-	50 gr.	-
Buğday	155 gr.	70 gr.	-	55 gr.	-
Erişte	80 gr.	45 gr.	-	30 gr.	-
Karabiber	-	-	6 gr.	-	2 gr.
Makarna	75 gr.	35 gr.	-	20 gr.	-
Nohut	55 gr.	70 gr.	-	55 gr.	-
Tereyağ	-	-	15 gr.	-	5 gr.

Alıntı Kaynak burada